به گزارش آوای سیدجمال، محسن الله‌وردی، پژوهشگر مؤسسه کلامی احیا همدان، با بیان اینکه پیامبر اسلام(ص) خاتم پیامبران و امام مهدی(عج) خاتم اوصیاء و آخرین جانشین پیامبر(ص) هستند، اظهار کرد: رسول اکرم(ص) درباره حضرت حجت(عج) می‌فرمایند او از فرزندان من است و شبیه‌ترین مردم به من است، در خَلق و خُلق (صورت و سیرت). خداوند متعال در آیات مختلفی پیامبر اسلام(ص) را دارای اخلاق والا می‌داند که صفات پسندیده به‌صورت کامل در ایشان وجود دارد و پیغمبر را به‌عنوان الگو و سرمشقی نیکو برای مردم معرفی می‌کند.

وی با اشاره به اینکه سیره از واژه «سیر» گرفته شده است و به معنای رفتن است، افزود: سیره همان روش، رفتار و سنت است. شهید مطهری علاوه بر ذکر معنای لغوی سیره که دلالت بر حرکت و راه رفتن می‌کند، درباره سیره معتقد است که نوع و سبک رفتار را سیره می‌نامند. او در مورد سیره پیامبر(ص) بیان می‌کند «آنچه مهم است شناخت سبک رفتار پیغمبر است».

الله‌وردی تصریح کرد: با توجه با اینکه امام باقر(ع) می‌فرمایند وقتی صاحب این امر (امام مهدی(عج)) قیام می‌کند به سیره و سبک رسول خدا(ص) عمل می‌کند. همچنین با در نظر گرفتن این نکته که طبق روایات امام مهدی(عج) از نظر خلقت، رفتار و زیبایی شبیه پیامبر(ص) هستند، می‌توان به ارتباط و پیوند اخلاق مهدوی در سیره نبوی پی برد و به این نکته اذعان کرد که تمامی کمالات اخلاقی و زیبایی رفتاری رسول خدا(ص) در فرزند ایشان امام مهدی(عج) وجود دارد.

وی به برخی از نمونه‌های اخلاق مهدوی که در سیره نبوی ساری و جاری بوده است، اشاره کرد و گفت: در روایات مهدوی، مصادیق مختلفی برای مهربانی و محبت حضرت، مطابق با سیره نبوی می‌توان برشمرد به عنوان نمونه غمخواری برای مردم، در کتاب غیبت شیخ طوسی آمده است که حضرت حجت(عج) بخاطر شک و تردید مردم در دین خود اندوهگین می‌شوند البته بخاطر خود مردم. این غصه خوردن حضرت بخاطر این است که امام مانند رفیق، پدر و مادر نسبت به انسان مهربان است. در این زمینه امام رضا(ع) می‌فرمایند امام همدل و همراه پر مهر است و پدرى است خيرخواه و با عاطفه برادرى كه از يک پدر و مادر باشد و چون مادرى است نيكوكار نسبت به فرزند خردسال خويش.

این پژوهشگر حوزه مهدویت اظهار کرد: غمگین‌ شدن برای دین مردم و غم‌خواری آنان از صفات بارز رسول اکرم(ص) بوده است. خداوند متعال درباره شخصیت پیامبر(ص) می‌فرمایند فقر و پریشانی، جهل و فلاکت شما بر او سخت می‌آید و بر (آسایش و نجات) شما بسیار حریص و به مؤمنان رئوف و مهربان است. همچنین خطاب به پیامبر(ص) می‌فرمایند «(ای رسول ما) تو چنان در اندیشه هدایت خلقی که خواهی جان عزیزت را از غم اینکه ایمان نمی‌آورند هلاک‌سازی».

الله‌وردی دعا کردن در حق مردم را از دیگر سیره نبوی در اخلاق مهدوی مطرح کرد و گفت: امام مهدی(عج) برای اقشار مختلف جامعه دعا می‌فرمایند. از جمله به مواردی اشاره می‌شود، ایشان از خداوند برای علما زهد و خیرخواهی، برای طالبان علم کوشش و شوق، برای مریضان شفا، برای اموات رحمت الهی، برای جوانان توبه و برای بانوان حیا و عفت طلب می‌کنند. دعا در حق مردم از ویژگی‌های اخلاقی پیامبر(ص) بوده است. چنانچه در جنگ احد وقتی پیامبر(ص) را مجروح کردند وقتی که مؤمنان به ایشان عرض کردند یا رسول‌الله، دعا کن این قوم هلاک شوند، پیامبر در جواب فرمود «خداوندا قوم مرا را هدایت فرما چرا که آنها نمی‌دانند.» همان طور که خداوند خطاب به حضرت می‌فرماید «ما تو را جز برای رحمت جهانیان نفرستادیم.»

وی به ویژگی عدالت ایشان اشاره کرد و افزود: یکی از ویژگی‌های اخلاقی، رفتاری مهدوی که در سیره نبوی جریان دارد عبارت است از «عدالت». پیامبر گرامی اسلام(ص) علاوه بر اینکه در تقسیم بیت‌المال عدالت را رعایت می‌کردند و نسبت به قبیله افراد، سبقت گرفتن در اسلام و سیاه یا سفید پوست بودن تمایزی قائل نمی شد و می‌فرمود هدف من از بین بردن تبعیض و حمایت از افراد ضعیف است. ایشان لحظات خود را بین اصحاب و یارانش تقسیم می‌کرد و در نگاه به اصحاب خود نیز مساوات را لحاظ می‌فرمود.

دانش‌پژوه دکتری مهدویت ادامه داد: با ملاحظه روایات مهدوی در منابع معتبر به این نکته می‌رسیم که مهم‌ترین مأموریت امام مهدی(عج) نیز برقراری عدالت در سطوح مختلف آن است که در سیره نبوی نیز بروز و ظهور داشت. برای نمونه در روایاتی آمده است، امام رضا(ع) وقتی که مهدی(عج) خروج می‌کند، ترازوی عدل را بین مردم قرار می‌دهد، (با عدالت بین آنها رفتار می‌کند) پس در نتیجه هیچ‌کس به دیگری ظلم نمی‌کند. امام صادق(ع) صاحب این امر (امام مهدی(عج)) کسی است که زمین را از عدل و داد پر می‌کند همچنان‌ که از ظلم پر شده است.

وی مدارا و بخشش را از دیگر ویژگی‌های ایشان برشمرد و گفت: سومین ویژگی اخلاقی مهدوی که در سیره پیامبر نمود زیادی داشت مدارا کردن حتی با مخالفان است. در حالات رسول خدا(ص) مربوط به فتح مکه آمده است که علی‌رغم آزار و اذیت چندین ساله کفار مکه، حضرت نسبت به آنان با رحمت و شفقت رفتار کرد و فرمود: من امروز به شما همان را می‌گویم که یوسف به برادرانش گفت «بر شما ملامتی نیست، بروید که آزاد شدگانید. پیامبر اسلام(ص) می‌فرمایند مهدی(عج) شبیه‌ترین مردم است به من از نظر گفتار، کردار و صورت. با توجه به این حدیث روشن می‌شود که امام مهدی(عج) علاوه بر اینکه قاطعانه در برابر ظلم و ظالم می‌ایستند و ظلم را از بین می‌برند اهل مدارا و بخشش نیز هستند. با مردم به نرمی، بردباری و مهربانی رفتار می‌کنند.

الله‌وردی تصریح کرد: در روایات متعددی پیامبر(ص) می‌فرمایند مهدی از فرزندان من است و او شبیه‌ترین مردم است به من در خلقت، خلق و خوی و رفتار، با توجه به این احادیث به این نکته می‌رسیم که اخلاق مهدوی در سیره نبوی جاری است. آیات مختلفی در قرآن کریم دلالت می‌کند بر اینکه پیامبر(ص) نسبت به مردم مهربان و رئوف بودند و از اینکه برخی ایمان نمی‌آوردند غصه می‌خورد. این ویژگی و مهربانی در امام مهدی(عج) هم هست چرا که او امام است و امام مانند پدر دلسوز انسان است. خود حضرت مهدی(عج) نیز می‌فرمایند از اینکه برخی از شما در دین خود دچار شک و تردید می‌شود من اندوهگین می‌شوم.

این پژوهشگر حوزه مهدویت ادامه داد: پیامبر گرامی اسلام(ص) علاوه بر عدالت در تقسیم اموال در توجه و نگاه به اصحاب خود نیز عدالت داشتند و نگاه خود را بالسویه بین یاران خود تقسیم می‌کردند. برقراری عدالت و استوار کردن آن همچنین از بین بردن ظلم از مأموریت‌های امام مهدی(عج) است تا حدی که کسی در جامعه به فرد دیگری ظلم نکند.

الله‌وردی در پایان گفت: وجود مقدس پیامبر(ص) حتی با مخالفان خود نیز مدارا می‌کردند، در جریان فتح مکه علی‌رغم آزاری که مشرکان بر آن حضرت وارد ساخته بودند، پیامبر از آنها گذشتند، با مهربانی و شفقت با آنها برخورد کردند و فرمودند بروید که شما از آزادشدگان هستید. از آنجایی که امام مهدی(عج) از نظر گفتار و کردار شبیه‌ترین افراد به پیامبر(ص) است، با مردم با شفقت و مهربانی رفتار می‌کنند.  
ایکنا

انتهای پیام