به گزارش آوای سیدجمال، ریزش برف در زمستان سال گذشته و بارش های بهاری امسال، اشتیاق و سرزندگی و سرسبزی را به دشت های خشک و بی جان اسداباد بازگرداند و اشک پیرسلمان به شکرانه سخاوت آسمان جاری شد.

اما شادی تالاب پیرسلمان کوتاه مدت بود و بار دیگر دست بشر این تالاب زیبا را از آب، این مایه حیات بخش تهی و تن رنجور آن را روز به روز نهیف و نهیف تر کرد تا اینکه خشکی بر آن سایه انداخت.

دیگر با باز شدن پلک خورشید نمی توان فرود و پرواز پرندگان آبزی و کنار آبزی را زیر تلالو نور خورشید در تالاب پیرسلمان به نظاره نشست چرا که طمع برخی کشاورزان برای چپاول آب و خشک شدن تالاب موجب شده پرندگان لذت آبتنی در این تالاب زیبا را تجربه نکنند.

لب های ترک خورده پیرسلمان حاکی از قصه پرغصه این آبگیر زیبا دارد که رفته رفته پرندگان زیبا و دوستان خود را از دست داد و همه از دور او پراکنده شدند و هم اینک تک و تنها باید به جنگ با خشکسالی برود.

با کمترین واکاوی و کنکاش درباره چرایی مرگ پیرسلمان، «دست بشر» را به عنوان مهمترین مولفه نمایان می شود، چرا که چشمه های جوشان این تالاب با حفر چاه های عمیق در مجاور آن و برداشت بی رویه آب برای مصارف کشاورزی خشک شده است.

استان همدان دارای ۲۷ تالاب طبیعی و مصنوعی است که تالاب پیرسلمان با سه هکتار مساحت در ۲۰ کیلومتر شهر اسدآبااد یکی از آنها محسوب می شود.

تالاب پیرسلمان در ۱۹ کیلومتری اسدآباد و در همسایگی مرقد امامزاده پیرسلمان واقع شده و نام او نیز برگرفته از این امامزاده است؛ این تالاب فاقد هرگونه ورودی است بلکه از طریق چشمه های موجود در بستر آن، آب باران و نزولات جوی تغذیه می شود.

سال گذشته به دنبال افت شدید آب در تالاب پیرسلمان، مسئولان از این فرصت بهره برده و نسبت به ایجاد خاکریز برای فراهم کردن زمینه جمع شدن آب، لایروبی، ترمیم مجدد خروجی آب به منظور پیشگیری از هدر رفت آن اقدام کردند اما در کنار این موضوعات باید فکری به حال کشت چقندرقند، یونجه و گندم در حاشیه و پایین دست هم می شد که مکاتبات در این باره بی نتیجه ماند.

مقصران خشکی تالاب پیرسلمان باید به مراجع قضایی پاسخگو باشند

به گفته بخشدار پیرسلمان، حدود ۲۰۰ میلیون تومان سال گذشته برای لایروبی و توسعه تالاب هزینه شد و در کنار آن طرح آبرسانی به امامزاده پیرسلمان که سال ها بلاتکلیف مانده بود با هزینه کرد ۹۰۰ میلیون تومان اجرا و هفته دولت سال جاری مورد بهره برداری قرار گرفت.

محمود فیروزبخت در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: به منظور پیشگیری از کشت دوم مکاتباتی با متولیان از جمله جهادکشاورزی، فرمانداری، محیط زیست و دیگر نهادهای مسئول انجام شد.

وی لازمه جلوگیری از خشک شدن این تالاب را پایان طرح مطالعه حاشیه تالاب دانست و اضافه کرد: باید حریم تالاب پیرسلمان را مشخص کرد تا با جلوگیری از کشت و کار در این محدوده آب تالاب را حفظ کرد.

بخشدار پیرسلمان ادامه داد: همچنین باید به میزان برداشت از چاه های آب موجود در حاشیه تالاب، میزان دبی خروجی آنها نظارت دقیق صورت گیرد و در صورت نیاز در آن بازنگری شود.

فیروزبخت بیان کرد: برخی کشاورزان اقدام به تخریب و تصرف اراضی حاشیه تالاب کرده بودند که با ورود فرمانداری، منابع طبیعی و دستگاه قضایی، این اراضی رفع تصرف شد.

وی تاکید کرد: چنانچه نهادی در زمینه مسئولیت های محوله کوتاهی کرده یا کشاورزان در برداشت آب زیاده روی کردند باید در این باره به دستگاه قضایی پاسخگو باشند.

سایه خشکی بالای سر تالاب پیرسلمان اسدآباد

تداوم خشکسالی و برداشت های بی رویه آب های زیرزمینی علت خشکی تالاب پیرسلمان

رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان اسدآباد نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: تداوم خشکسالی و برداشت بی رویه آب های زیر زمینی موجب خشک شدن تالاب پیرسلمان از تیرماه سال گذشته شده بود بنابراین با وجود ماندگاری این وضعیت نباید تنها چشم به سخاوت آسمان دوخت بلکه جلوگیری از برداشت های بی رویه آب از سوی سودجویان می طلبد.

مجید اسکندری اظهار داشت: مهمترین علت خشک شدن تالاب پیرسلمان اسدآباد اضافه برداشت از چاه هایی دارای مجوز واقع در حواشی این تالاب و کشت دوم محصولات پر آب بر است و بررسی ها گویای این است.

وی تاکید کرد: کشاورزان به حق آبه پیش بینی شده قانع نبوده و از چاه هایی موجود بیش از ظرفیت پیش بینی شده بهره برداری می کنند در حالی که افت آب های زیر زمینی و خشک شدن تالاب در گام نخست به ضرر کشاورزان اطراف تالاب به عنوان بهره برداران و ذی نفعان اصلی تالاب است.

رییس اداره حفاظت محیط زیست اسدآباد اضافه کرد: نتایج به دست آمده از سرشماری زمستانه در مناطق تحت مدیریت محیط زیست اسدآباد گویای این است خشک شدن تالاب موجب فرود نیامدن پرندگان آبزی و کنار آبزی در این تالاب شده و پرندگان بیشتر در سد نعمت آباد و تصفیه خانه این شهر فروآمدند.

اسکندری ادامه داد: این اداره پیش از آبگیری پیرسلمان و هنگام خشک بودن تالاب نسبت به لایروبی آن و برداشتن گل و لای و نیزارهای موجود با بهره گیری از توان سایر نهادها اقدام کرد که این اقدام موجب افزایش عمق آن شد.

کشت محصولات پرآب بر تالاب های همدان را تهدید می کند

معاون محیط طبیعی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری همدان نیز گفت: کاهش نزولات جوی در کنار کشت محصولات پر آب بر و کشت دوم خیلی از تالاب های این استان را در معرض خطر خشک شدن کامل قرار داده است.

مهدی صفی خانی اظهار کرد: استان همدان دارای ۲۷ تالاب طبیعی و غیر طبیعی است که از این تعداد تالاب آق گل ملایر، چم شور و پیرسلمان اسدآباد به عنوان تالاب های طبیعی شناخته می شوند.

معاون محیط طبیعی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان ادامه داد: براساس بررسی های صورت گرفته استفاده از چاه های کشاورزی مجاور تالاب پیرسلمان برای آبیاری مزارع سرعت خشک شدن این تالاب را شتاب بخشیده است.

صفی خانی افزود: همه چاه های مجاور تالاب پیرسلمان دارای مجوز هستند بنابراین ضروری است نهاد مربوطه نسبت به بازنگری مجوزهای صادر شده و رعایت ظرفیت برداشت روزانه از چاه اقدام لازم را انجام دهند.

وی اظهار کرد: علاوه بر این افزایش دما و گرم شدن زمین نیز بر شدت تبخیر آب تالاب تاثیر گذار بوده هر چند میزان تاثیر افزایش دما بسیار کمتر از برداشت بی رویه از سفرهای زیرزمینی برای کشاورزی و زراعت است.

معاون محیط طبیعی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان اظهار کرد: بین میزان بارش ها و میزان برداشت از سفره های زیر زمینی تعادلی برقرار نیست و با وجود کمبود بارش ها و کاهش آب، میزان برداشت از منابع آبی برای زراعت روز به روز در حال افزایش است.

صفی خانی افزود: تداوم وضعیت کنونی برداشت از چاه های کشاورزی به طور حتم موجب وخیم تر شدن وضعیت طبیعت در آینده پیش رو می شود بنابراین باید میزان برداشت از سفرهای زیر زمینی را متناسب با وضعیت بارندگی و منابع ابی تنظیم کرد.

وی همچنین گفت: کم شدن میزان نزولات جوی و افت آب موجود در سدها، آب بندها، رودخانه ها و خشک شدن تالاب ها میزان حضور و فرود پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی در تالاب های طبیعی و غیر طبیعی را کاهش داده است./ایرنا