پربیننده ها
آخرین اخبار
تبليغ دين يا دين‌ستيزي؟
بيشتر خانواده‌هاي مذهبي در توجيه خريد و داشتن ماهواره مي‌گويند كه اين دستگاه را براي شبكه‌هاي اسلامي و استفاده از برنامه‌هاي مذهبي آن خريداري كرده‌اند. شاهد مثالش را هم شبكه‌هايي مي‌آورند كه از صبح تا شب در آنها يا سخنراني‌هاي مذهبي پخش مي‌شود يا مداحي.
به اين ترتيب وجودماهواره در خانواده را نه تنها عيب نمي‌دانند، بلكه در مواردي شبيه به اين لازم هم مي‌شمارند. البته سوالي كه در اينجا پيش مي آيد اين است كه اين شبكه‌هاي اسلامي كه اخيراً هم رشد روزافزوني در راه‌اندازي پيدا كرده‌اند آيا توانسته‌اند به اهداف خود برسند و در تبليغ اسلام تأثيرگذار باشند؟
كسي نيست كه نداند كه در اين دوره فزوني رسانه‌ها و رقابت براي جذب مخاطب بيشتر نمي‌توان دست روي دست گذاشت و كاري نكرد؛ چرا كه براي ام‌القراي جهان اسلام يعني ايران كه تمام نگاههاي مسلمان و غير مسلمان به آن دوخته شده است به خصوص در اين دوران بحراني و دومينوي سقوط ديكتاتوري‌ها كه از گوشه‌گوشه دنيا صداي شكستن بنيان‌هاي ظلم به گوش مي‌رسد، ملت‌ها به دنبال ملجأ و مأمني براي آرامش مي‌گردند و اين رسالت خطير به عهده ايران است تا فضاي ديني را آماده كند و به كمك تعاليم اسلام ناب محمدي(ص)، بشر را از سردرگمي نجات دهد، براي همين منظور رسانه‌ها و شبكه‌هاي اسلامي مي‌توانند بهترين فضا براي انتقال مفاهيم ديني در سراسر دنيا باشند. تاكنون شبكه‌هاي متعددي با نام اسلامي راه‌اندازي شده است. شبكه‌هايي مانند «ولايت‌تي‌وي»، «سلام»، «اهل بيت(ع)»، «امام حسين(ع)» و «ثامن» از اين جمله هستند.
البته در خصوص كميت و كيفيت شبكه‌هاي اسلامي ديدگاه‌ها و نظرات متعددي وجود دارد. بعضي از اين شبكهها شايد در ظاهر به تبليغ دين و اسلام بپردازند ولي بعضاً در نوع ادبيات كار گرفته شده از مجريان و كارشناسان مذهبي اين برنامه‌ها كمتر رنگ و بويي از اخلاق و رفتار اسلامي ديده مي‌شود. دعواهاي مذهبي و توهين به مذاهب ديگر و درخواست‌هاي كمك مالي از سوي مخاطبان نكاتي است كه باعث مي‌شود بعضاً بينندگان و مخاطبان با ترديد به تماشاي اين شبكهها بپردازند.
دعواهاي مذهبي و توهين به اديان روي آنتن
مرضيه هاشمي، خبرنگار مسلمان امريكايي در پرس،تي، وي كه سال‌ها در امريكا زندگي كرده است در خصوص فعاليت و اثرگذاري اين شبكهها به «جوان» گفت: اين شبكهها مي‌توانند درانتقال مفاهيم ديني مؤثر باشند ولي همه آنها به يك صورت كار نمي‌كنند. بعضي از اين شبكهها فقط اسم اسلامي را يدك مي‌كشند در حالي كه وقتي برنامه‌هاي‌شان را مي‌ديديم بيشتر به نفع دشمنان اسلام عمل مي‌كردند، تفرقه‌افكني و ايجاد اختلاف كه از اهداف اصلي دشمنان ايران و اسلام است را در برنامه‌هاي خودشان داشتند. ما بايد خيلي مواظبت كنيم.
به خاطر اينكه الان در جهان وضعيتي است كه دشمنان اسلام و مسلمانان خودشان شبكه‌هاي اسلامي درست مي‌كنند كه ظاهرشان ديني است. اين روزنامه‌نگار مسلمان افزود: اينها اسلامي هستند و زيرنظر مسلمانان فعاليت مي‌كنند؛ البته قضيه چيز ديگري است آنها از عدم اطلاعات مخاطبان خارجي سوءاستفاده مي‌كنند. بايد هوشيار بود و مراقبت كرد تا چنين شبكه‌هايي فعاليت نداشته باشند و مردم فريب آنها را نخورند؛ البته بعضي شبكهها هم هستند كه خيلي عالي هستند.
بچه‌ها در امريكا آنها را مي‌شناسند و دنبال مي‌كنند. برنامه‌هاي مفيدي هم دارند. من فكر مي‌كنم بايد روي اين زمينه كار كرد چون مردم دنيا تشنه حقيقت اسلام هستند و شبكه‌هاي اسلامي به خاطر مردم بايد خوب كار كنند. چه مسلمان چه غير مسلمان به دنبال اطلاعات اسلامي هستند، بنابراين اگر كساني بيايند موضوعات مختلف ديني را خوب مطرح كنند خيلي عالي و اثرگذار است.
مثال اين شبكهها كندن پوست موز با شمشير است
در همين زمينه حجت‌الاسلام عسگر آقايي با اشاره به اينكه شناختي كافي به فضاي ماهواره‌اي و شبكه‌هاي اسلامي دارد به «جوان» گفت: هر چند وجود شبكه‌هاي اسلامي خوب است، ولي به نظرم بيشتر هزينه كردن‌هاي موازي با رسانه ملي هستند و هنوز نتوانسته‌اند تأثير بيشتر و قابل توجهي در مقايسه با شبكه‌هاي اوانجليك‌ها و مسيحيان داشته باشند. اگر بخشي از اين هزينه‌ها را در خود اين كشورها براي اسلام صرف كنند خيلي بيشتر جواب مي‌دهد.
شبكه‌هاي ماهواره اي مانند اين است كه با شمشير بخواهيم ميوه پوست بكنيم، بهتر است اگر بخواهيم در فضاي ماهواره و ايجاد شبكه ديني فعال باشيم به جاي موازي كاري و صرف بودجه‌هاي زياد بايد كاري اصولي انجام شود، زيرا برخي شبكهها با نگاههاي تند و افراطي نه تنها براي اسلام نفعي ندارند، بلكه به پيكره اسلام هم خدشه وارد مي‌كنند.
دسته‌بندي شبكه‌هاي مذهبي ماهواره‌اي
حجت‌الاسلام داوودي، كارشناس فرهنگي و آشنا با فضاي شبكه‌هاي ماهواره‌اي در نقد اين قضيه به «جوان» گفت: اول از همه شبكه‌هاي ماهواره‌اي را بايد دسته‌بندي كرد. برخي شبكهها وجودشان حتي براي يك ثانيه هم زياد است زيرا در جهت منافع دشمنان كار مي‌كنند و اختلافات را دامن مي‌زنند، شيعه و سني را به جان هم مي‌اندازند. برخي شبكهها هم به اموري مي‌پردازند كه چندان راه‌گشا نيست ولي بد نيستند. اما دسته سوم شبكه‌هاي لازم و مفيد مي‌باشند.
بنده با اين نظر كه شبكهها موازي و غير ضروري هستند مخالفم، چون در دنياي امروز فرهنگ‌ها، سلايق و نيازها متنوع و متفاوت است. فقط بدانيم دشمن مشتركي داريم. امام رضا(ع) فرمودند: اگر مردم زيبايي كلام ما را مي‌دانستند خودشان دنبال ما مي‌آمدند. راه خيلي روشن است بايد معارف ديني به خوبي ارائه شود. در اين دوره‌اي كه رسانه نقش موثري دارد از فضا به بهترين وجه استفاده كنيم ولي شيوه‌مان را از شيوه ائمه خود جدا نسازيم. با فحش، ناسزا و فضاحت نمي‌توان اسلام را منتشر كرد آن هم در رسانه‌اي كه مخاطبان زيادي دارد. اين شيوه درست نيست؛ بايد شكل و شمايل كار در حوزه رسانه عقلي و منطقي و منطبق بر شيوه اهل بيت باشد تا توفيق يابيم.
با اين اوصاف در جنگ نامتقارن نرمي كه دشمن با سلاح‌هاي نامرئي وارد ميدان شده است و قلب‌ها و اذهان را نشانه ما هم به عنوان يك طرف اين نبرد، بايد مجهز باشيم، لذا به نظر مي‌رسد به جاي اينكه تنها رشد كمي شبكهها را در دستور كار قرار دهيم به كيفيت و محتواي آنها هم بايد توجه كنيم، زيرا شبكه‌هاي تبليغي مسيحيان در مقايسه با شبكه‌هاي اسلامي با ظاهرسازي زيادي فعال هستند در حالي كه شبكه‌هاي اسلامي تقريباً محتواي مشابه و يك شكلي دارند.
از طرفي اكثر برنامه‌ها در اين شبكهها به زبان فارسي است و بايد براي تمام مليت‌هاي دنيا و با زبان‌هاي مختلف برنامه‌سازي داشت. اين مهم است در مقابل شبكه‌هاي ماهواره اي ضد اسلامي، كار تبليغي خوبي انجام شود، زيرا بودجه‌هاي كلاني صرف تأسيس و توليد برنامه در اين شبكهها مي‌گردد كه بايد تأثيرگذاري مثبتي هم به دنبال داشته باشد.
از ديگر اموري كه بايد دست‌اندركاران اين شبكه‌هاي ماهواره‌اي مدنظر قرار بدهند، مخاطب محوري است. متأسفانه اغلب اين شبكهها كاري به مخاطب ندارند و ديدگاه خودشان را يك طرفه ارائه مي‌دهند.
شايد يكي از محسنات شبكه‌هاي داخلي رسانه ملي اين باشد كه همواره به بوته نقد گذاشته مي‌شوند و به هر حال مسئولان اين شبكهها از ديدگاه مخاطبانشان مطلع مي‌شوند بنابراين جداي از شبكه‌هايي كه عمداً يا سهواً آب به آسياب دشمن مي‌ريزند و باعث اختلاف و تفرقه ميان شيعه و سني مي‌گردند، اگر هدف شبكه اسلامي در فضاي ماهواره ترويج و نشر اسلام است بايد ملاك كيفيت محتواي برنامه‌ها و نحوه تبليغ رسانه‌اي باشد، يعني كارشناسان در اين شبكهها با دانش رسانه كاملاً آشنا باشند تا از اين طريق بتوانيم در مقابل حملات دشمن در جنگ نرم مقابله كنيم، حتي پيشروي داشته باشيم.
اسماء معتمدي
نسخه مناسب چاپ
دیدگاه شما