آنگلا مرکل " صدراعظم آلمان در جدیدترین صحبتهای خود  اعلام کرد که جدول زمانی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) برای خروج نظامیان خارجی از افغانستان تا پایان سال2014 میلادی باید محترم شمرده شود.

این اظهار نظر مرکل در حالی مطرح می شود که در آخرین روز نشست ناتو در شیکاگو که حامد کرازی،رئیس جمهور افغانستان، در آن حضور داشته  کشورهای عضو توافق کرده اند که نیروهاشان را تا پایان ۲۰۱۴ از افغانستان خارج کنند.

هم‌اکنون ۱۳۰٫۰۰۰ نیروی رزمی آمریکا و ۵۰ کشور هم‌پیمان، ازجمله ۲۸  کشور عضو ناتو در افغانستان مستقر هستند. از سوی دیگر براساس اعلام مقامات فرانسه، این کشور تمام نیروهای خود را تا پایان سال جاری از افغانستان خارج خواهد کرد.

این تصمیمات در شیکاگو در شرایطی از سوی عضوهای ناتو گرفته می شود که بخش قابل توجهی از کارشناسان خاورمیانه خروج آن هم با این وضعیت را نشانه ناکامی بزرگی برای ناتو می دانند.

چرا که براساس آمارهای موجود هر کدام از کشورهای عضو ناتو به سهم خود تاکنون هزینه های هنگفتی را برای تامین امنیت ورسیدن به اهدافشان در افغانستان کرده اند که با به وجود آمدن شرایط فعلی تمام این هزینه ها بی حاصل می نماید.

از سوی دیگردر حالی تا موعد خروج ناتو از افغانستان زمان قابل توجهی باقی است که اعترضات مردم در جوامع غربی هر روز بیش ازپیش  آشکار می شود که این مسئله فشار زیادی را بر بسیاری از کشورهای عضو ناتو وارد کرده،آنچنان که اولاند بلافاصله پس از به قدرت رسیدن در فرانسه،بروعده خروج از افغانستان برای حل مشکلات اقتصادی این کشور بازتاکید کرد.

اما به واقع سوالی که برای بسیاری از صاحب نظران در مورد گردهمایی شیکاگو مطرح شده این سوال مهم است که چرا ناتو که در ۷اوت ۲۰۰۱ به یکباره حمله گسترده ای علیه افغانستان را تدارک دید بعد از ۱۳ سال بدون هیچ دستاوردی درپی ترک افغانستان است،آن چنان که برخی از این کشورهای عضو حتی به دنبال خروج زودتر از موعد هستند.

بازی دوسر باخت حمله به افغانها

برای پاسخ به این سوال می توان به دو جنبه روانی بحث حمله ناتو به افغانستان وهزینه های ناتو در این موضوع اشاره داشت.چرا  که به تعبیر همه کارشناسان سیاسی اولین پیامد حمله یکباره ناتو به افغانستان از بین رفتن آبرو واعتبار ناتو به عنوان یک اتحادیه نظامی بود که این مسئله حتی سبب موضع گیری بسیاری از کشورهای مسلمان وغیر مسلمان که به غرب وابسته نیستند شد.

بحث روانی وحیثیتی ماجرای حمله به افغانستان برای ناتو آنقدر گران تمام شد که ناتو در جنگ بعدی یعنی سومین جنگ خلیج فارس حضور بسیار کم رنگی داشت،به طوری که برخی از اعضای ناتو پس از تصمیم یک طرفه بوش به شدت به رئیس جمهور آمریکا انتقاد کردند وحتی ناتو به نوعی وارد مرحله انفعال خود از آن زمان تاکنون شده است.برخی کارشناسان ریشه های این انفعال را خدشه دار شدن اعتبار ناتو در مارجای افغانستان می دانند.

اما در مورد دوم،بحث هزینه های گزافی بود که دول عضو در حمله به افغانستان متحمل شدند.هزینه هایی که هم هزینه های انسانی را شامل می شد وهم هزینه های سنگین مادی که حتی برخی کارشناسان این هزینه رایکی از علت های بحران فعلی غرب می دانند.

در این راستا به گزارش شبکه خبری ان اچ کی ژاپن، تعداد سربازان قربانی ناتو تاکنون درافغانستان به سه هزار نفر رسیده است که این آمار بارها اعتراض خانواده های این سربازان را به همراه داشته وحتی سبب سلب اعتماد مردم در جوامع عضو ناتو از دولتمردانشان شده است.

از طرف دیگر دربحث هزینه های مادی چندی پیش روزنامه انگليسي «ديلي ميل » با انتشار مقاله اي ميزان بودجه اختصاص يافته به تهويه مطبوع محل استقرار ارتش آمريكا را در عراق و افغانستان سالانه 20 ميليارد دلار اعلام كرد . این رقم بالاتر از رقم بودجه ای است که برای ناسا در نظر گرفته شده و حتي بيش از هزينه پاكسازي نشت نفت شركت «بريتيش پتروليوم » در خليج مكزيك است.

برهمین اساس به تعبیر کارشناسان اقتصادی، این مقدار بودجه در صورت مصرف داخلی می توانست اقتصاد غرب را متحول کند.

دراین میان به نظر می رسد که مجموع این شرایط ناتو را مجبور به ترک زمین بازی افغانستان بدون به دست آوردن هیچ بردی وحتی با نتیجه باخت سنگینی کرده است که حاصل آن ضربه مهلکی به روند تصمیم گیریهای ناتو از این پس وارد خواهد کرد.