یکی از شعارهایی که در دوران اصلاحات روی آن تاکید ویژه ای شد وبه نوعی بسیاری از چهارچوبهای تصمیم گیری دولت اصلاحات در این دوران روی این موضوع شکل گرفت بحث توسعه انسانی وکیفیت شاخصهای اجتماعی مثل آزادی بود.

 دراین میان سوالی که دراین زمینه به تدریج مطرح شد وتاکنون هم ادامه یافته این سوال است که اصلا هدف مطرح کردن این شعارها چه بود؟آیا این شعارها واقعا به عنوان یک اصل مهم بومی برای جامعه اسلامی از سوی اطلاح طلبان مطرح شد ویا در پشت پرده این ماجرا چیز دیگری است که رنگ پوپولیستی به خود داشت؟

برای پاسخ به این سوال باید به این نکته اشاره کرد که مفهوم آزادی طیف گسترده ای را تعاریف را در بر میگیرد وحتی مابین مفهوم آزادی در اندیشه اسلامی ولیبرالیسم غربی تفاوت چشمگیری وجود دارد.این تفاوتها در حالی مورد نظر اندیشمندان ایرانی از گذشته تا به امروز مطرح بوده که شعار اصلی اصلاح طلبان در هنگام ورود به عرصه در دور اول رقابتهای انتخاباتی صرفا روی محور آزادی شکل می گرفت که دراین محور نه تعریفی از آزادی وجود داشت ونه نوع آن مشخص شد ونه شکل آن بیان گردید.این در شرایطی بود که جامعه جوان ایران به دلیل ورود به عرصه جدیدی از شرایط فکری خود هنوز درک صحیحی از معنای آزادی در یک جامعه دینی نداشت که این مسئله به تدریج سبب ایجاد بحرانهای فکری زیادی در جامعه شد.

دراین بین نکته مهمی که درباره این شعار اصلاح طلبان می توان به آن توجه داشت این است که گویی اصلاح طلبان از اینکه جوانان همین شعارهای سطحی را از بحث آزادی در اسلام برداشت کنند نه تنها ناراضی نبودند بلکه استقبال هم کردند وبه تدریج جامعه را به سمت آزادی مشابه فرهنگ لیبرالیسم سوق دادند که اولین تبعات این موضوع را می توان در بحرانهای فرهنگی دید .بحرانهای فرهنگی که در همان دوران آغازین اصلاحات به سرعت خود را نشان داد.

همین موضوع وتبعات پس از آن بود که برخی از نخبگان سیاسی را به واکنش به خط ومشی پوپولیسم گرای اصلاح طلبان واداشت.چرا که براساس نظرات این طیف از نخبگان که اتفاقا مورد تاخت وتاز نشریات وروزنامه های اصلاحات در آن دوره قرار گرفتند،جبهه اصلاحات نباید اذهان عمومی جامعه وبه ویژه جوانان را با مطرح کردن برخی شعارهای به ظاهر جذاب بدون تعریف معنایی وبومی آنها،مشوش می کرد.

درواقع به باور این گروه از کارشناسان سیاسی کشور این حرکت از سوی اصلاح طلبان که رنگ و بوی انتخاباتی داشت به تدریج سبب شد تا قشر جوان که می توان آن را قشر فکری مظلوم جامعه دانست به یکباره در مقابل شعارهای سطحی وپوپولیستی قرار بگیرد که هر روز از طریق رسانه ها به او تزریق می شد واین مسئله از چندین جهت هم برای قشر جوان تبعات خاصی را به دنبال داشت.تبعاتی همچون:

۱-تقابل یکباره با دیدگاه دینی ومذهبی جامعه ایرانی

۲-ایجاد تشویش فکری واندیشه ای برای جوانان وبه تبع آن ترویج سبک تفکر عام گرایانه در میان جوانان

۳-به مقابله کشاندن جامعه جوان کشور با والدین،چرا که راس فرهنگ کشور به طور شبانه روزی پیامهای ناپخته وهدفمند انتخاباتی را به جوانان انتقال میداد که باعث تغییر رفتار جوانان وگرایش آنان به مدلهای زندگی غربی شد که به تبع این مساله، جوانان در مقابل شیوه زندگی خانواده ها خود قرار گرفتند وآثار این موضوع هنوز هم در رفتار برخی از قشر جوان دیده می شود.

۴-تک بعدی شدن نگاه برخی از جوانان،این موضوع ازآنجا نشات می گرفت که شعارهای سطحی وغوغاسالارانه وبدون پشتوانه فکری دوران اصلاحات درباره آزادی وجامعه مدنی مطرح میشد که این موضوع نقش قابل توجهی در شکاف فکری جامعه جوان با خانواده های ایرانی داشت.

دراین میان نباید این مسئله را از نظر دور داشت که شعار گرایی اصلاح طلبان دربحث مانور روی محور آزادی باعث شد که این گروه که قدرت اجرایی کشور را در اختیار داشتند بدون توجه به مسائل اقتصادی تنها به سمتی حرکت کنند که درآن تنها هدف موجود جذب جامعه جوان به هر قیمتی بود.همین مساله به تدریج باعث از بین رفتن امید جوانان به عرصه سیاسی وایجاد موج یاس ودلمردگی در میان آنان شد.چرا که قشر جوان جامعه هم به سردرگمی فکری مبتلا و هم پس از مدتی از بهبود وضعیت اشتغال در دوران اصلاحات مایوس شد که این مسئله تبعات غیر قابل تردیدی را در روند همبستگی میان مسئولین جامعه وشهروندان ایجاد کرد.