به گزارش آوای سیدجمال، تورم یا کم ارزش شدن پول همواره وجود داشته است؛ تورم تابعی است از رابطه عرضه و تقاضا. هنگامی که عرضه کمتر از تقاضا باشد ودولت ها برای راه حل موقت به چاپ پول اقدام کنند تورم رخ میدهد.

 واحد پول در ایران پس از اسلام دینار بود با کم شدن تدریجی ارزش دینار  در اوايل دوره قاجار  با ضرب سکه ای با عنوان(قرّان) که معادل هزار سكه‌ يك ديناری، بود  عملا به طور غیر مستقیم سه صفر از واحد پول قبلي حذف کردند .

یعنی سکه یک قرانی جدید برابر با 1000سکه یک دیناری بود و دینار نقش پول خُرد را به عهده گرفت؛ 100 دینار یک دهم یک قران بود.

در زمان ناصرالدين شاه اسكناس یک تومانی ضرب شد که معادل 10000 دینار ومعادل ده قران بود.

( تومان) واژه ای مغولی است و به معنی 10هزار است؛ در واقع ضرب سکه یک تومانی به معنی حذف چهار صفر از واحد پول قبلي بود در حالی که هم قَران و هم دینار همچنان وجود داشت.

در واقع ناصر الدین شاه با خلق پول درشت تر این کار را انجام داد و عنوان( حذف صفر) معمول نبود ولی در عمل همان نقش را داشت.

واحد دینار البته حذف نشد حتی با تغییر واحد پول در سال1308 به ریال ذائقه مردم ریال را معادل قَران فرض کرد و هر ریال 1000 دینار و ده ریال یک تومان دانسته شد .در حالیکه تومان به صورت رسمی حذف شده بود.

اصطلاحاتي با عنوان پنج زاري يا دوزاري يادگار آن ايام است كه پنج زاري (پنج هزاري به معناي پنج هزار دينار) معادل نيم تومان ارزش داشته است.

در واقع از سال ۱۳۰۸ که عملا ریال پول ملی شد و تومان حذف شد اما در این مدت هیچگاه تومان از ذهن و نعاملات مردم حذف نشد، مردم به طور خود کار ریال را معادل قَران قدیم قرار دادند و ده ریال را یک تومان دانستند.

اکنون گویا قرار است قانون با ذهن مردم هماهنگ شود وعملا همان تومان که مردم بکار می برند واحد پول ملی می شود.

حسن رحیمی روشن؛ عضو هیأت علمی دانشگاه بوعلی

انتهای پیام/