به گزارش آوای سیدجمال، بعد از پیامبر صلی الله علیه و آله، تنها امامی که موفق شد در رأس قدرت سیاسی قرار بگیرد و با تشکیل حکومت اسلامی، الگویی طراز از حکم‌رانی دینی را به نمایش بگذارد، امیرالمؤمنین علیه‌السلام است. بعد از ایشان، با توطئۀ منافقان و کوتاهی مسلمانان، امامان شیعه از دستیابی به مقام ظاهری ولایت‌ سیاسی و اجتماعی بر مردم، منع شدند و خلفای اموی و عباسی بر گردۀ مسلمین سوار شدند اما در هیچ یک این حکومت‌هایی که به نام اسلام، روی کار آمدند، نه کتاب و سیرۀ نبوی و علوی مبنای عمل واقع شد و نه خواست مردم در روی کار آمدن آنها، نقشی داشت.

بعد از حکومت علوی، نظام انقلاب اسلامی دومین حکومت شیعی است که با شعار حاکمیت قوانین الهی و با اتکا به آرای اکثریت مردم، روی کار آمده است. بسیاری از چالش‌هایی که آن روز، پیش روی اسلام بود، امروز هم مطرح است. بنابراین، بازگشت به نهج‌البلاغه و مطالعۀ جدی اصول و شیوه‌های زمام‌داری حضرت، می‌تواند نسخه‌ای راه‌گشا در برون‌رفت از مشکلات امروز نظام انقلاب اسلامی به شمار رود.

خوشبختانه رهبر معظم انقلاب از آغازین روزهای پیروزی انقلاب همواره بر ضرورت بازگشت و توجه به نهج‌البلاغه تاکید کرده‌اند. اما دلیل این همه تاکید چیست؟ چرا ایشان، نهج‌البلاغه را آئین‌نامۀ انقلاب اسلامی خواندند؟

پاسخ به این سؤال را می‌توان از لابلای سخنرانی‌های ایشان به دست آورد از جمله:
 

یک. نهج‌البلاغه، کتاب الگوی جامعه انقلابی

« در همه‌ی بخشهایی که برای یک انسان کامل و برای یک جامعه‌ی انقلابی کامل، لازم و ضروری است نهج‌البلاغه بهترین و وافی‌ترین مطالب را ارائه می‌دهد» (13/2/1359)
ما، ملت ایران، به عنوان کسانی که پایه‌های این نظام را روی دوشمان گرفته‌ایم اگر امروز به نهج البلاغه مراجعه کنیم در آن چیز جالبی خواهیم یافت. بیماری‌هایی که در این موقعیت ما را تهدید می‌کند و درمان این بیماری‌ها، برای ما ارزنده و حیاتی است که برویم و این درمان‌ها را جستجو کنیم

دو. نمودار اسلام چندبعدی و دوام انقلاب اسلامی

ما اگر بخواهیم امروز انقلاب اسلامی را ادامه بدهیم، یعنی آنچه به معنای واقعی کلمه انقلاب اسلامی است، بایستی اسلام را همه‌جانبه مراعات کنیم و نمودارش نهج‌البلاغه است و برگردیم به نهج‌البلاغه و بازیابی کنیم، نهج‌البلاغه جنگ تویش هست، سیاست تویش هست، دیپلماسی تویش هست، ارتباطات خارجی و سیاست خارجی، اخلاق هم تویش هست، عبادت هم تویش هست، زهد هم تویش هست و همه چیز در نهج‌البلاغه هست و این نهج‌البلاغه چند بعدی نموداری از اسلام چند بعدی است که برای دوام انقلاب اسلامی و ساختن یک انسان چند بعدی ضروری و لازم است. (13/2/1359)
 

سه. نسخۀ درمان دردها

سه. ما، ملت ایران، به عنوان کسانی که پایه‌های این نظام را روی دوشمان گرفته‌ایم اگر امروز به نهج البلاغه مراجعه کنیم در آن چیز جالبی خواهیم یافت. بیماری‌هایی که در این موقعیت ما را تهدید می‌کند و درمان این بیماری‌ها، برای ما ارزنده و حیاتی است که برویم و این درمان‌ها را جستجو کنیم. نمی‌خواهم بگویم همه آن حوادثی که در صدر اسلام اتفاق افتاده، امروز هم همان‌ها موبه‌مو اتفاق می‌افتد، نه. اما جهت‌گیری‌ها یکی است... پس طبیعی است اگر ما منتظر بیماری‌هایی باشیم مشابه بیماری‌های آن روز که اگر آن بیماری‌ها را از پیش بشناسیم خودمان را برای مقابله با آنها آماده خواهیم کرد. نهج البلاغه آن بیماریها را یکی یکی به ما معرفی می‌کند. (19/1/1364)
 

چهار. اهمیت نهج‌البلاغه از دو جهت

« نهج‌البلاغه برای ما از دو نظر اهمیت پیدا می‌کند... از یک نظر طرح مسائل اصولی اسلام را می‌کند برای ما نهج‌البلاغه - که این امروز برای ما یک وسیله‌ی شناخت است و لازم است - از یک نظر؛ نهج‌البلاغه اشاره می‌کند به مسائل اجتماعی در محیطی منافقانه و مشتبه؛ و چون ما در چنان محیطی امروز قرار داریم پس مسائل زندگی و مسائل سیاسی و مشکلات و دردها و احیانا راه‌حلها - اگر راه‌حلی در مسأله‌ای وجود داشته باشد می‌تواند از نهج‌البلاغه شناخته و الهام گرفته بشود - پس از این نظر هم نهج‌البلاغه برای ما مهم است.» (11/4/1359)